Cô đầu rượu Theo Việt nam Ca trù biên khảo

Khi cô đầu ra mở nhà hát ở tỉnh thì tinh thần ca trù bắt đầu suy kém. Quan viên đến nhà hát, ít người thưởng thức ca nhạc, văn chương; phần nhiều chỉ chú ý họp nhau uống rượu hành lạc, phung phí tiền bạc. Những người xưa nay vốn không phải con nhà ca xướng, thấy nghề mở nhà hát dễ kiếm lợi cũng đua nhau bỏ tiền ra mở nhà hát, trang hoàng rất lịch sự, tìm cô đầu về đón tiếp quan viên.

Nhà hát càng ngày càng nhiều việc, vệc luyện tập ca xướng lại công phu, làm sao kiếm được cô đầu hát mà cung cho đủ.

Các chủ nhà hát mới về quê mộ những cô gái lỡ làng tình duyên hoặc lười biếng không muốn làm việc đồng ruộng, đem ra tỉnh làm cô đầu. Những cô gái này không biết hát, chỉ học tiếp khách cho khéo, học uống rượu thi với quan viên. Cô nào không uống được nhiều, phải tập tia ngầm rượu vào khăn cầm tay. Quan viên tới, các cô có bổn phận tiếp đón; quan viên uống rượu, các cô phải ngồi bồi tiếp, làm thế nào ép được khách uống thực say; quan viên đi ngủ, các cô phải giải chiếu, buông màn.

Vì không biết hát mà chỉ biết mời quan viên uống rượu nên gọi là Cô đầu rượu.