Chat Facebook Chat Zalo
0933150888

Những luật lệ liên quan đến giáo phường

Những luật lệ liên quan đến Giáo phường Ca trù

giáo phường ca trù bích câu

Luật cấm quan lại lấy phụ nữ làm nghề xướng ca.

Đời Hồng Đức. Quốc triều hình luật chương Hộ hôn, điều thứ 40, trang 131, quy định: Các quan lại lấy đàn bà con gái làm nghề hát xướng, dù lấy làm vợ hay làm hầu, đều phải phạt 70 trượng và lưu đày; con cháu các quan lại lấy đàn bà con gái làm nghề hát xướng, phải phạt 60 trượng và phải ly dị,

 

Lệ cấm con nhà xướng ca không được đi thi.

Sách Lịch triều hiến chương quyển thứ 26: Năm Quang Thuận thứ 3 (1462), vua Lê Thánh Tông định lệ dân xã bảo đảm cho những người đi thi hương. Học trò trong thiên hạ bất cứ là quân nhân hay dân chúng các lớp, kể từ thượng tuần thánh 8 phải đến chỗ tỉnh mình ở báo danh để thi Hương. Ai trúng kỳ thi Hương sẽ được bộ Lễ ghi tên, đến trung tuần tháng giêng năm sau đi thi Hội. Dân bản xã phải cam kết người đi thi thực có đức hạnh mới được ghi tên ứng thí.

Những kẻ bất hiếu, bất mục, loạn luân, giáo toa (sui nguyên dục bị), dẫu có học vấn cũng cấm không được đi thi. Người đi thi phải có chứng chỉ tùy thân, dự vào bậc đứng đắn ở huyện xã và có lý lịch của tổ phụ không được giả mạo. Con nhà hát tuồng, hát chèo, ả đào, nghịch đảng, quỵ quan, vẫn có tiếng xấu thì mình và con cháu không được đi thi.

 

Luật cấm con nhà xướng ca không được đi thi.

Đời Hồng Đức, Quốc triều hình luật chương Tạp luật, điều thứ 77, trang 249 quy định: Những con nhà phường chèo, phường tuồng, ả đào con cháu đều không được đi thi, ai trái luật phải tội đầy hay tội đồ. Quan Giám ty biết mà không phát giác phải chịu tội kém bản tội một bực.

 

Việc bãi bỏ lệ, luật cấm con nhà xướng ca đi thi.

Vũ trung tùy bút, quyền thượng: Lệ cũ triều Lê cấm con nhà xướng ca không được vào học nhà Học hiệu để thi ra làm quan. Lệ ấy đã làm cho bào nhiêu người học giỏi không có lối tiến thân. Từ khi xẩy ra việc lộc khê hầu Đào Duy Từ là con người phường chèo không được đi thi, bỏ vào Nam theo giúp chúa Nguyễn, thanh nghị đều cho là trường quan hẹp lượng, tuy vậy lệ cấm vẫn không bãi bỏ.

Mãi đến đời vua Lê Dụ Tông (1706-1729) bà Trương Quốc mẫu xuất thân là ca nữ, được tiến vào cung, chúa Hi Tổ Nhân vương (Trịnh Cương) rất yêu quý. Quốc mẫu năn nỉ với chúa, chúa mới bãi bỏ lệ ấy. Từ đó con nhà ca kỹ cũng được đi thi như lương gia tử đệ. Về sau có người là con nhà Giáo phương thi mà đỗ Đại khoa, làm quan đến cực phẩm.

[Theo Việt Nam ca trù biên khảo]

Xem thêm

Giáo phường Ca trù

Follow on Facebook

Subscribe on Youtube