Thể cách Chừ khi

thể cách Chừ khi, chữ chừ hay chử là tiếng đưa, cũng như chữ Hề trong Hán văn. Trong khúc này có 6 chỗ cổ nhân đặt hai tiếng Chừ khi ở ngay đầu câu hát, người sau nhân đó gọi khúc hát là Chừ khi.

Lối này cũng gần như lối Gửi thư, tả nỗi luyến tiếc những cuộc vui xum họp đã qua nên giọng não nuột hơn. Hát chừ khi bắt đầu ngâm gõ phách khoan, hết 6 đoạn chừ khi mới vào phách hát hơi hát giai.

Bài hát chừ khi

Mực in vách phấn đề thơ,
Năm ba câu mỹ tự gửi đưa cho chàng.
Thơi vàng biếng dệt tơ vàng,
Mối sầu khôn gỡ lệ tràn khôn ngăn.

Chừ khi nước chảy giang tân,
Thuyền lan rượu cúc mấy lần mời khuyên.
Chừ khi nhà ngọc yến diên,
Tay tiên chuốc chén dâng lên khuyên mời.

Chừ khi đêm vắng ca chơi,
Lênh đênh ngư phủ khoan bơi chiếc thuyền.
Chừ khi bát ngát giang biên,
Tắm chơi ao cá ngồi bên thủy đình.

Chừ khi trời mới bình minh,
Trước khe chim hót trên cành hoa lay.
Chừ khi gối ngọc đặt bày,
Sầu nặng nào tày nhẫn nhục phân chia.

Bấy nay đôi chốn đi về,
Thuở nào lại thấy người kia chăng là,
Thanh đồng sứ mới truyền qua,
Văn thơ vội vã chém ra gửi rầy.

Hỏi thăm đến đất Hà tây,
Đưa bức thư này cho tới lang quân.

[Theo Việt Nam ca trù biên khảo]