Thể cách hãm trong Ca trù

Hãm là khẩn khoản mời người uống rượu khiến người đó không thể từ chối được, nghĩa là hãm vào cái thế bắt buộc phải uống. Thể cách Hãm có hai lối, một là ngâm câu Hãm để chúc mừng tiệc thọ, hai là ngâm câu Hãm để mời uống rượu.

Khách phong lưu đi hát thường đặt câu Hãm tình tứ, nhờ cô đầu mời bạn uống rượu. CŨng có khi cô đầu tài hoa tự làm câu Hãm mời quan viên.

Một vài câu Hãm:

Hãm mừng thọ

[Của cụ Tam nguyên Yên Đổ làm mừng cụ bà Hoàng giáp Phạm Văn Nghị lên thượng thọ]

Một mừng non nước vùng ta,
Núi Gôi trăm trượng bể Nhà nghìn tầm.
Mấy khi trăng tỏ mây trầm,
Trăm năm đểmột tiếng cầm sông Tương.
Chữ rằng thọ khảo vô cương.

Hai mừng gặp buổi nhiều lo,
Nhiều lo trời lại thêm cho tuổi trời.
Trời cho nhưng cũng tại người,
Phấn son tạc để muôn đời chẳng quên.
Chữ rằng vĩnh thỉ phất huyên.

Ba mừng tiệc thọ ngày xuân,
Áo ban vẻ lạn, chén thuần hương bay.
Đào tiên trong mấy từng mây,
Vén tay lên bẻ thứ này là ba.
Chữ rằng tích thiện chi gia.

Hãm mời rượu

Đêm qua chớp bể mưa nguồn,
Hỏi người tri kỷ có buồn hay chăng.
Ngọn đèn thấp thoáng bóng trăng,
Ai đưa người ngọc thung thăng chốn này.
Mời anh xơi cạn chén này.

[Khuyết danh]

Năn nỉ với tình nhân

(Tập Kiều)

Lạ thay cái sóng khuynh thành,
Đố ai gỡ mối tơ mành cho xong.
Hở môi ra cũng thẹn thùng,
Đêm xuân ai dễ cầm lòng được chăng.
Những là e ấp dùng dằng.

[Khuyết danh]

Tình nhân đáp lại

(Tập kiều)

Đã hay chàng nặng vì tình,
Đạo tòng phu lấy chữ trinh làm đầu.
Đã lòng hạ cố đến nhau,
Khi thân chẳng lọ là cầu mới thân.
Trăm nghìn gửi lậy tình quân.

[Khuyết danh]